اسید و باز/آمفوتر

آمفوتر ماده‌ای است که می‌تواند در واکنش با باز به عنوان اسید و با اسید به عنوان باز شرکت کند. همچنین می تواند در مقابل تغییرات جزئی اسید و باز مقاومت کند. آمفوتر مولکول یا یون است.

به طور مثال: آب در مقابل هیدرو کلریک اسید به عنوان باز رفتار می‌کند و می تواند پروتون آن را بپذیرد، و در مقابل یک باز (مانند آمونیاک) می‌تواند نقش اسیدی را بازی کند و پروتون خود را به آمونیاک بدهد و می تواند یک آمفوتر باشد.

نمونه‌ها

برای نمونه آمینواسید‌ها، پروتئین‌ها و خون آمفوتر هستند. همچنین اکسید شماری از فلزها (مانند روی، آلومینیوم، سرب، قلع و بریلیم) و بیشتر شبه‌فلزها ویژگی آمفوتری دارند.

برای نمونه اکسید روی، بسته به pH محلول، خاصیت متفاوتی از خود نشان می‌دهد.

در اسیدها:

ZnO + ۲H⁺ → Zn^۲+ + H_۲O

در بازها:

ZnO + H_۲O + ۲OH^- → [Zn(OH)_۴]^۲-

از این ویژگی می‌توان برای جدا کردن کاتیونهای گوناگون مانند جداکردن روی از منگنز سود جست.