پرش به محتوا

ریاضی پایه/اعداد اعشاری

ویکی‎کتاب، کتابخانهٔ آزاد

اعشار روشی است برای نمایش دادن اعداد جزئی بدون اینکه از کسر استفاده کنیم. کاربرد این اعداد را در شمارش پول و در جاهای دیگر می‌توانید ببینید. برای نوشتن اعداد اعشاری از ممیز استفاده می‌کنیم و نماد آن ٫ است مثلا ۴۸٫۱۱. مخرج اعداد اعشاری را می‌توان به صورت نمایی نوشت. به عنوان مثال برای ۰٫۵۶ یا ۵۶/۱۰۰ مخرج کسر عبارت است از ۱۰^۲.

جمع و تفریق کردن اعداد اعشاری

هنگام جمع یا تفریق اعداد را بایستی به گونه‌ای زیر هم بنویسید که ممیزها زیر هم قرار بگیرند. اگر همتای یک رقم اعشاری خالی بود آن را صفر در نظر بگیرید.

  ۱۶٫۳۷
+  ۲٫۵
  ------
  ۱۸٫۸۷


ضرب کردن

برای ضرب کردن ممیزها را بردارید و مثل دو عدد معمولی دو عبارت را در هم ضرب کنید در آخر به تعداد رقم‌های بعد از ممیز هر دو عدد، اعشار بزنید.

۴٫۵۲۲
×۱٫۲
----------
۵٫۴۲۶۴

تقسیم کردن

تقسیم‌اعداد اعشاری دو نوع است: نوع اول و نوع دوم. نوع اول یعنی فقط مقسوم اعشاری باشد و نوع دوم یعنی علاوه بر مقسوم، مقسوم علیه هم اعشاری باشد.

  • روش نوع اول: یک خط راست از ممیز میکشیم و قسمت صحیح و اعشاری جدا میشود و قسمت صحیح را مانند تقسیم عادی حل میکنیم‌ وقتی به ممیز رسیدیم یک ممیز در خارج قسمت قرار میدهیم و سپس بقیه بقیه را ساده برهم تقسیم میکنیم.
  • روش نوع دوم: باید مقسوم و مقسوم علیه رابر 1000,100,10یا... ضرب کنیم تا اعشار مقسوم علیه ازبین برود. اگر مقسوم علیه یک رقم اعشار داشت‌ در ۱۰، اگر دو رقم اعشار داشت‌ در ۱۰۰ و ... ضرب میکنیم و بقیه مراحل را مانند نوع اول انجام میدهیم

تبدیل کسرها به اعداد اعشاری

اگر کسر مخرج توانی از ۱۰(۱۰،۱۰۰،۱۰۰۰و...) باشد صورت را می نویسیم و به اندازه‌ی صفر های مخرج اعشار میزنیم.

اگر مخرج توانی از ۱۰ نبود،صورت و مخرج را در عددی ضرب می کنیم که مخرج به توانی از ۱۰ برسد.سپس صورت جدید به دست آمده را گذاشته و به اندازه ی صفر های مخرج اعشار میزنیم

تبدیل اعداد اعشاری به کسر

اعداد اعشاری را که دور گردش نداشته باشند (بعد از ممیز تعداد رقم‌ها نامحدود نباشد) می‌توان به کسر تبدیل کرد. در صورت کسر یک عدد بدون اعشار قرار می‌گیرد و در مخرج کسر عدد یک با چند صفر در جلوی آن قرار می‌گیرد.

اعداد اعشاری نامحدود را نیز می‌توان به حالت کسری نوشت ولی نیاز دارد که با جبر آشنایی داشته باشید.

ارقام معنی‌دار

اعداد اعشاری‌ای که از اندازه‌گیری‌ها به دست می‌آورید ممکن است خیلی دقیق نباشند به همین دلیل تعداد رقم‌های معنی‌دار بعد از ممیز را با توجه به دقتی که نیاز دارید انتخاب می‌کنید.