آموزش کامل خط فرمان ویندوز/آشنایی با خط فرمان و دستورات پایه آن

• آموزش کامل خط فرمان ویندوز

مقدمه

ویندوز چیست؟

مایکروسافت ویندوز (به انگلیسی :Microsoft Windows) یک سیستم عامل است که توسط مایکروسافت توسعه یافته است. ویندوز از سال ۱۹۸۵ تاکنون به بازار عرضه شده است.

cmd چیست؟

سی ام دی (به انگلیسی: cmd) یک خط فرمان است که مخفف Command Prompt است. خط فرمان در مقایسه با رابط کاربری گرافیکی محیطی بی‌روح دارد. خط فرمان در واقع محیطی است که در آن دستورات به صورت متنی به کامپیوتر داده می‌شود. خط فرمان در سیستم عامل‌هایی مانند ویندوز، لینوکس و ... بصورت یک نرم‌افزار ارائه می‌شود.

اجرای خط فرمان ویندوز

با نگه داشتن کلیدهای Windows + R می‌توانید ویندوز ران روباز کرده و سپس با تایپ cmd و فشردن کلید اینتر خط فرمان ویندوز را باز کنید. همچنین نیز می‌توانید با جستجو کلمه cmd آن را پیدا و باز کنید.

ساختار دستورات در خط فرمان ویندوز

(Switch) (Parameters) (command)
مانند: (s/) rd) (C:/FolderTest))

پارامتر چیست؟

پارامترها در واقع ورودی‌ها یا متغیرها یا تابع (فانکشن)ها هستند؛ به بیانی ساده‌تر پارامترها مقادیری هستند که به توابع یا دستورات برای اجرای عملیات خاصی داده می‌شود.

دستورات پایه خط فرمان ویندوز

دستور cd

این دستور برای عوض کردن دایرکتوری فعلی که در آن هستید کاربرد و با این دستور می‌توانید دایرکتوری فعلیتون رو عوض کنید. مانند:

cd DirectoryTest

نکته: با استفاده از /.. می‌توانید به دایرکتوری قبلی بروید و با استفاده از / cd می‌توانید به ریشه (root) برگردید.

دستور dir

دستور dir برای نمایش محتویات دایرکتوری فعلی است با استفاده از s/ می‌توانید محتوای دایرکتوری فعلی و تمامی دایرکتوری‌های زیرین آن را نمایش دهید.

دستور mkdir

این دستور برای ایجاد یک دایرکتوری (پوشه) به کار می‌رود و یک پارامتر مهم از شما می‌گیرد که آن نام پوشه مانند:
mkdir FolderName
md FolderName
نکته: دستورات md و mkdir با هم فرقی ندارند. نیز بهتر است نام پوشه بین "" قرار دهید.

دستور ren

این دستور برای عوض کردن نام پوشه‌ها یا فایل‌ها استفاده می‌شود. مانند:
ren Folder NewFolderName برای فایل ren FileName.extension newName.extension
نکته: برای تغییر نام فایل‌ها حتماً باید نام آن را بهراه پسوند آن به دستور داد و همینطور برای نام جدید.

دستورات cmd

دستورات پایه

cls: پاک کردن صفحه کنسول
color : برای عوض کردن رنگ پس زمینه و متن محیط cmd به کار می‌رود برای مثال: color 71
exit : برای خارج شدن از محیط خط فرمان استفاده می‌شود.
help : راهنمایی در مورد خط فرمان نمایش می‌دهد.
ver : نسخهٔ ویندوز را به نمایش می‌گذارد.
whoami : نام کاربری و نام رایانه را نمایش می‌دهد.
systeminfo : اطلاعاتی در مورد رایانه را به شما نمایش می‌دهد مانند نسخه سیستم عامل و Bios و نوع سیستم.

مدیریت فایل

cd: برای عوض کردن دایرکتوری پیش‌فرض برای مثال

cd testdirectory

md: ساخت پوشه یا همان دایرکتوری برای مثال

md testfolder

نکته mkdir با md هیچ فرقی ندارد

fsutil: برای ایجاد فایل با حجم دلخواه استفاده می‌شود

fsutil file createnew file.txt 4000

نکته: ۴۰۰۰ هزار حجم دلخواه بر اساس بایت است

rd/rmdir: برای حذف پوشه کاربرد دارد برای مثال

rmdir foldertest

del: برای حذف فایل‌ها برای مثال

del file.txt: فایل file.txt را حذف می‌کند.

del *.txt: تمام فایل‌های دارای پسوند txt را حذف می‌کند.

نکته: بطور کلی * به معنای همه است.

ren / rename: برای تغییر نام فایل‌ها بکار می‌رود.

ren name.txt newname.txt

dir: برای نمایش محتویات پوشه‌ها استفاده می‌شود.

dir: محتوای دایرکتوری فعلی را نشان می‌دهد بعد از dir می‌توانید از گزینه s/ که تمام دایرکتوری‌های زیری را نشان می‌دهد استفاده کنید.

tree: محتویات دایرکتوری فعلی را بصورت درختی نشان می‌دهد.

copy / cp : برای کپی فایل‌ها استفاده می‌شود برای مثال:

cp directory/testfile.txt directorytarget/newfilename.txt: این دستور یک فایل را کپی و با اسمی آن را در جایی دیگر کپی می‌کند.

move / mv: مثال copy کار می‌کند فقط بجای کپی انتقال می‌دهد.

شبکه

ping: برای گرفتن تأخیر (پینگ) از نودها یا ... در شبکه کاربرد دارد.
ping 127.0.0.1 از کارت شبکه خود پینگ می‌گیرد.
tracert: برای بررسی کردن شبکه و اتصال اینترنت در حالی که پینگ فقط اتصال را بررسی می‌کند (tracert) مسیر اتصال را به شما نشان می‌دهد.
tracert (website or network location or IP Address)
ipconfig : مشخصات کارت‌های شبکه متصل به سیستم را به شما نشان می‌دهد.
getmac : مک آدرس شما را به شما نمایش می‌دهد.
arp : برای نمایش ورودی‌های موجود در حافظه پنهان پروتکل Address Resolution استفاده می‌شود.
arp -a : تمامی ورودی‌های موجود را نمایش می‌دهد.

اشکال زدایی و تعمیر

chkdsk : برای شناسایی و اصلاح برخی از خطاهای‌های هارددیسک استفاده می‌شود. این دستور در تمامی نسخه‌های ویندوز موجود می‌باشد برای مثال: chkdsk d: /f پارتیشن دی را بررسی و خطاهای آن را برطرف می‌کند.
echo : برای چاپ کردن یک متن استفاده می‌شود برای مثال: echo text
نکته: echo off اعلان داس را که قبل هر دستور موجود است دیگر به نمایش نمی‌گذارد و آن را حذف می‌کند.

نکات cmd

نکته نخست: می‌توانید دستورات cmd را داخل یک فایل با پسوند .bat بگذارید و آن را پشت سر هم اجرا کنید.
نکته دوم: برای نمایش راهنمای هر دستور کافیست بعد از نام دستور یک فاصله سپس؟ / بگذارید.
نکته سوم: برای اجرای چند دستور به طور همزمان می‌توانید بین هر دستور && بگذارید.
نکته چهارم: برای لغو دستورات هنگام اجرا می‌توانید از کلید ترکیبی CTRL + C استفاده کنید.
نکته پنجم: برای نمایش دستورات بصورت صفحه به صفحه از command | more استفاده کنید.
نکته ششم: command | clip می‌توانید پس از اجرای دستور آن را کپی کنید.
نکته هفتم: ذخیره خروجی یک دستور بصورت فایل: command > filename.txt.
نکته هشتم: با استفاده از کلید ترکیبی ALT + ENTER می‌توانید محیط خط فرمان را حالت تمام صفحه ببرید.