سمشناسی بالینی برای محصولات تجاری/مواد سمی و آلاینده‌ها
| رابطه سمشناسی با سایر علوم | مواد سمی و آلاینده‌ها | مواد سمی در مصارف خانگی و کشاورزی |
| سمشناسی بالینی برای محصولات تجاری |
رده‌بندی منبع مواد سمی
رده‌های در معرض قرار دهنده: این رده شامل مواد سمی موجود در غذاها آب و خاک و همچنین مواد سمی شناخته شده در موقعیت‌های خانه و پیشه می‌باشد.
نمونه‌هایی از آلاینده‌ها
فلزاتی که چالش زیست‌محیطی به حساب می‌آیند در سه رده قرار می‌گیرند:
- فلزاتی که مشکوک به سرطان‌زا بودن هستند
- فلزاتی که به سهولت در خاک حرکت می‌کنند
- فلزاتی که در زنجیره غذایی حرکت می‌کنند
سرب: بیشترین چالش فلزات سنگین با در نظر گرفتن در معرض بودن با آب شرب، سرب و آرسنیک هستند. مسمومیت با سرب در کودکان شایع است و به ویژه در خانه‌های قدیمی و داخل شهر که احتمال این وجود دارد که کودکان تکه‌های رنگی در تماس با سرب را بخورند.
آرسنیک: آب شرب در معرض خطر آرسنیک است چه از طریق آبشویی ترکیبات غیرآلی آرسنیکی که قبلاً در افشانه‌های حشره‌کش به کار می‌رفتند، چه از احتراق سوخت‌های فسیلی محتوی آرسنیک، چه از سنگ‌شویی پسماندهای معدنی رواناب گداخته (ذوب شده). مطالعات در زمینه اپیدمیولوژی، قرار گرفتن طولانی مدت در معرض آرسنیک را با انواع سرطان، شامل پوست، ریه و غدد لنفاوی مرتبط دانسته‌اند.
کادمیوم: در ژاپن در اثر مصرف ماهی‌هایی که در رودخانه‌های مجاور کارخانه‌های ذوب فلز در تماس با کادمیوم صید شده بودند، سمیت کادمیوم به وجود آمد.
جیوه: در دهه‌های ۱۹۵۰ و ۱۹۶۰ در ژاپن زباله‌های یک کارخانه پلاستک و مواد شیمیایی را که حاوی جیوه بود درون خلیج میناماتا ریختند. توسط باکتری‌های موجود در رسوبات آبی، جیوه به متیل جیوه قابل جذب تبدیل شد و به دنبال آن مصرف ماهی‌ها و حلزون‌های صدفدار توسط مردم محلی، باعث موارد متعددی از مسمومیت جیوه یا بیماری میناماتا گردید.
فلزاتی را که مشکل زیست‌محیطی به سه رده تقسیم‌بندی می‌کنند:
- فلزاتی که مشکوک به سرطان‌زایی هستند
- فلزاتی که به آسانی در خاک حرکت می‌کنند
- فلزاتی که از طریق زنجیره غذایی منتقل می‌شوند
رده‌های مصرف‌کردنی: رده‌های مصرف‌کردنی شامل داروهای مضر، داروهای درمانی، مواد شیمیایی کشاورزی، افزودنی‌های خوراکی و آلوده‌کننده‌ها، فلزات، محلول‌ها، محصولات سوختی، لوازم آرایشی، و مواد سمی. بعضی از این‌ها مثلاً مواد سوختی محصول مصرفی در فرایندهای مصرف هستند نه جز رده‌های مصرف.