نگاهی به تاریخ فلسفه/فلسفه دوران باستان/ایران باستان

پس از فلسفه مصر باستان؛ فلسفه در ایران باستان ظهور کرد؛ که البته فلسفه‌ای آمیخته با آموزه‌های دینی بود؛ که ابتدا هندوآریایی و سپس با الهام از دین زرتشت به مکاتب زرتشتی تجزیه شده که از آن مکاتب می‌توان به مانوی، مزدکی و زروانی اشاره کرد.

• مانوی: باور به اینکه جنگ میان دو جهان تاریکی (بدی) و روشنایی (نیکی) به نابودی ماده و رهایی روح منجر می‌شود.

مانی پیام‌آور آیین مانوی که آیین مانوی را بنیان نهاد.

• مزدکی: تأثیرپذیران از مزدک؛ مزدک به دو اصلِ نور و ظلمت و رهایی نهایی نور معتقد بود و می‌گفت انسان باید از علایق دنیوی بپرهیزد تا هرچه بیشتر به رهایی نور از بندِ ظلمت ماده یاری داده باشد.
• زروانی: مشتق از زُروان (از خدایان ایران باستان) است؛ که به نظر زروانیان وجودِ غایی است.