ورود به دنیای گنو/لینوکس/ورود به سیستم

پس از اتمام مراحل نصب دبیان، بسته به اینکه چه محیط و پوسته کاربری را به همراه دبیان نصب کرده‌اید، از طریق آن پوسته با سیستم در تعامل خواهید بود. در این قسمت ظاهر و قواعد پوسته فرمان را شرح خواهیم داد.

پوسته فرمان توسط ابزاری موسوم به مفسر خط فرمان کنترل میشود، این ابزار در حقیقت دستورهای شما را برای سیستم ترجمه و اجرا میکند. مفسر پیش گزیده در دبیان Bash نام دارد. بنابراین ما نیز قواعد Bash را دنبال خواهیم کرد. پوسته های فرمان بسیاری در گنو/لینوکس موجود است، مانند csh ,sh ,ksh ,rc ,tcsh ,esh ,dash ,rbash که تمامی این پوسته ها از قواعد مشابهی تبعیت میکنند و اگر کار با یک پوسته را به خوبی فرا بگیریم، میتوان با اندکی تفاوت در جزئیات با باقی پوسته ها نیز در تعامل بود.

همانطور که گفته شد در اکثر توزیع ها و همچنین توزیع دبیان Bash پوسته پیش فرض است اما شما به راحتی میتوانید از دیگر پوسته ها نیز استفاده کنید، bash در حقیقت به خودی خود یک ابزار برنامه نویسی کامل محسوب می‌شود و میتوان با آن اسکریپت نوشت. پس از ورود به سیستم در محیط متنی با اعلان فرمان رو به رو خواهید شد، اعلان فرمان میتواند متغیر باشد اما به صورت پیش فرض ترکیبی از نام سیستم و نام کاربری شما می‌باشد که هر دوی آنها به هنگام نصب توسط شما مشخص شده است، و مسیر جاری و بعد از آن نیز یک علامت $ یا # وجود دارد که نشان دهنده نوع کاربر میباشد. بدین صورت که $ نشان دهنده کاربر معمولی سیستم با حق دسترسی محدود و # نشان دهنده کاربر ریشه (Super User) با حق دسترسی کامل به سیستم میباشد. به طور مثال: #~:shervin@Z460:~$ , root@Z460

علامت ~ در اعلان خط فرمان نشان دهنده دایرکتوری خانگی کاربر میباشد که این مسیر مسیر جاری نیز میباشد. هنگامی که اعلان خط فرمان به نمایش درآمد بدین معنی است که سیستم آماده گرفتن دستور از شما است، نمونه اعلان فرمان را قبلا در Dos هم دیده بودید. این محیطی که مشاهده میکنید ترمینال معروف گنو/لینوکس است که بسیاری از آن هراس دارند اما کاربران حرفه ای با وجود محیط های مختلف گرافیکی ترجیح میدهند از این طریق با سیستم در تعامل باشند و به امور خود بپردازند. در این قسمت به برسی چند فرمان اولیه برای کار با سیستم خواهیم پرداخت.

فرامین مربوط به کسب ‫اطلاعات از سیستم

Arch‬‬: نمایش معماری سیستم

‫‪uname –m‬‬: نمایش معماری سیستم

‫‪uname –r‬‬: نمایش نسخه مورد استفاده هسته

uname -a: تمامی اطلاعات سه دستور قبل را به صورت یکجا میدهد

cat /proc/cpuinfo: نمایش اطلاعات پردازشگر مرکزی

cat /proc/meminfo: نمایش اطلاعات مربوط به حافظه

cat /proc/swaps: نمایش اطلاعات درباره سواپ

cat /proc/mounts: نمایش پارتیشن های متصل به سیستم

Date: نمایش تاریخ سیستم

خاموش کردن سیستم

shutdown -h now: خاموش کردن سیستم

init 0: خاموش کردن سیستم

telinit 0: خاموش کردن سیستم

shutdown -h hours:minutes: خاموش شدن سیستم در زمان وارد شده

shutdown -r now: راه اندازی مجدد

Reboot: راه اندازی مجدد

کار با فایل ھا و دایرکتوری ھا

cd /home: ورود به دایرکتوری home/

.. cd: بازگشت یک مرحله به عقب

../.. cd: بازگشت دو مرحله به عقب

~ cd: باگشت به دایرکتوری خانه

cd: بازگشت به دایرکتوری خانه

-- cd: بازگشت به دایرکتوری قبلی

pwd: نمایش مسیر جاری

ls: نمایش فایل ها و دایرکتوری های مسیر جاری

ls -f: نمایش فایل های مخفی

ls -l: نمایش فایل ها به همراه جزئیات

tree: نمایش فایل ها و دایرکتوری ها به صورت درختی

mkdir dir1: ساختن دایرکتوری با نام dir1

mkdir dir1 dir2: ساختن دو دایرکتوری همزمان

rm -f file1: حدف فایل با نام file1

rmdir dir1: حذف دایرکتوری dir1

rm -r dir1: حذف دایرکتوری dir1