کتاب آشپزی/مهیاوه
مهیاوه که مهیابه، ماهیاوه، مهیوه، مهوه، موه، هم به آن می‌گویند، غذای مخصوص مردم جنوب ایران است گویا کلمه مهوه و مهیاوه، در اصل از دوکلمه ماهی و آوه، مرکب بوده و آوه به معنی آب است. رنگ و طعم مهیاوه: مهیاوه یک نوع غذای آبکی تیره رنگ و شور و تند است که آن را از یک نوع ماهی ریز به نام موتو، متو یا حشینه (مومغ، ساردین) درست می‌کنند و با نان یا همراه غذاهای دیگر به مصرف می رسانند و بسیار مقوی و اشتها آور است. روش تهیه مهیاوه: الف – از پودر ماهی: ماهیهای مذکور را در روی شن و ماسه کنار دریا خشک می‌کنند و اگر بخواهند از پودر آن استفاده کنند، پس از اینکه خوب خشک شد ماهیها را کاملاٌ کوبیده و بعد، الک می‌کنند و شن و ماسه را از آن جدا می‌سازند و بعد پودر ماهی را با زرد چوبه، فلفل، راز (دانه باریک و سیاه رنگ)، گشنیز و خردل مخلوط ساخته، دوباره می‌کوبند و در آب و نمک می‌ریزند و در شیشه یا خمره مخصوص ریخته و درش را می‌بندند و بعد ظرف را به مدت ۲۰تا ۳۰ روز در آفتاب قرار می‌دهند، مایعی که به این ترتیب فراهم می‌شود، نسبتاٌ روان و با بوی زننده می‌باشد. مهیاوه را روی نان مالیده می‌خورند، بعضی مهیاوه را به همراه برنج مصرف می‌کنند. ب- از ماهی: برای تهیه مهیاوه از ماهی، در ابتدا مقداری ماهی خشک موتو یا حشینه را شسته و سر آن را جدا کرده و در حلب یا خمره می‌اندازند و در حدود دو کیلو نمک به آن می‌افزایند و در آفتاب می‌گذارند و هر روز با چوب مخصوصی، آن را بهم می‌زنند و به وسیله آبکش صاف کرده آب آن را در ظرفی دیگر جدا ساخته و تفاله آن را به دور می‌ریزند سپس مقداری خردل بو داده و پوست نارنج کوبیده را روی مایع می‌ریزند، سپس همه را داخل خمره کرده در آن را بسته مجدداٌ در آفتاب می‌گذارند و چند روز صبر می‌کنند و بعد به سراغ آن می‌روند. سوراخ یا سوراغ: در بندرعباس مخلوط ماهی مومغ (حشینه) و آب نمک و گل سرخ و پوست نارنج را برای اینکه خوشبو و شود در حلب می‌ریزند و ان را سوراخ یا سوراغ می‌نامند پس از آماده شدن آن آب سوراغ را برداشته و روی نان می‌مالند و به اصطلاح خودشان. نان سوراغ روغنی می‌خورند.