پرش به محتوا

فرهنگ نجوم/منظومه شمسی/سیاره دهم

ویکی‎کتاب، کتابخانهٔ آزاد
پلوتون سیاره دهم یا هشت سیاره؟ کاوش منظومه شمسی
فرهنگ نجوم


به کمک بزرگترین تلسکوپ اشمیت جهان، تلسکوپ ۴۸ اینچ اشین در کوهستان مونت پالومار کالیفرنیا، و تلسکوپ ۸ متری دوپیکر (جمینی) شمالی در کوهستان موناکی هاوایی اخترشناسان بزرگترین جرم شناخته شده منضومه خورشیدی را کشف کردند. این جرم به رسم نامگذاری اولیه سیاره‌ها 2003UB313 نامگذاری شد و بعدها نام رسمی اریس (Eris) برای آن انتخاب شد. در فاصله ۹۷ واحد نجومی (۹۷ برابر فاصله متوسط زمین-خورشید) از ما کشف شده است که تقریباً دو بار دورتر از پلوتون نسبت به خورشید است. اریس هر ۲۵٫۹ ساعت به دور خود می‌چرخد که نزدیک به سرعت گردش زمین به دور خود است.

در سال ۲۰۰۶، از آنجایی که اجرام بیشتری کشف شدند که به دور خورشید می‌گردند، اتحادیه بین‌المللی نجوم تصمیم گرفت تعریف رسمی ای برای «سیاره» ارائه دهد. طبق این تعریف، نه تنها اریس به عنوان «سیاره کوتوله» (dwarf planet) شناخته شد، که پلوتون نیز در تعریف رسمی سیاره نمی‌گنجد و به عنوان سیاره کوتوله دسته‌بندی شد. به این ترتیب تعداد سیارات مجموعه شمسی به هشت عدد کاهش یافت!