مقدمه‌ای بر سیستم‌های اطلاعاتی رایانه‌ای/رایانه چیست؟

ویکی‎کتاب، کتابخانهٔ آزاد

داده‌ها دربرابر اطلاعات[ویرایش]

روزانه داده‌ها توسط رایانه‌ها در محل کار، خانه یا محل‌های آموزشی محاسبه و پردازش می‌شوند. داده‌ها ضرورتا چیزهای خامی هستند که به درون رایانه‌ها معمولا تایپ می‌شوند. به این دلیل آن‌ها را «خام» می‌نامیم چون سازمان‌دهی نشده هستند. داده‌ها می‌توانند به هر شکلی باشند از صوتی و تصویری تا متنی و عددی. وقتی داده‌ها وارد رایانه شدند ورودی محسوب می‌شوند. رایانه‌، داده‌ها را محاسبه می‌کند و اطلاعات را به بیرون می‌دهد. از آنجایی که این اطلاعات، خروجی هستند نسخه سازماندهی شده چیزی محسوب می‌شود که به آن چیزهای خام اطلاق کردیم. این سیستم، پردازش اطلاعات می‌باشد. داده‌ها می‌توانند به شکل‌های دیگری مثل تصاویر، آزمایش‌ها، نظرسنجی‌ها باشند. بیشتر چیزهایی که وارد یک رایانه می‌شوند داده می‌شوند و به همین دلیل این اصطلاح خیلی مهم است برای اینکه رایانه‌ها و نحوه کار کردن آن‌ها را درک کنیم. اطلاعات از داده‌ها تولید می‌شود؛ این یک شکل از دانش است و رایانه‌ها اطلاعات جزیی را محاسبه می‌کنند.

رایانه‌ها در گذشته و امروز‌[ویرایش]

امروزه یک دانشجو مشکل بتواند دنیا را بدون رایانه تصور کند. اما حقیقت این است که رایانه‌ها از سال ۱۹۰۰ به این سو در زندگی انسان‌ها برای خود جا باز کرده‌اند و پیش از آن وجود نداشتند. صنعت رایانه از حالتی آغاز به کار کرد که یک رایانه یک کلاس درس را پر می‌کرد و اکنون به جایی رسیده که رایانه‌های تولیدی در کیف کوله پشتی یک دانش‌آموز جا می‌گیرد. علاوه بر این رایانه‌های قدیمی گران قیمت بودند و در مقایسه با رایانه‌های امروزی انرژی بیشتری مصرف می‌کردند. سرانجام در حوالی سال ۱۹۸۰ بود که این اشیای خارجی به خانه‌های مردم راه پیدا کردند. در آن زمان مردم بایستی بسیار مطالعه می‌کردند و بسیار از این وسیله قابل حمل مراقبت می‌کردند. فقط در طول ۴۰ سال مردم شاهد تغییرات بسیار گسترده‌ای در رایانه‌ها بوده‌اند. رایانه‌ها کوچک‌تر، سبک‌تر، کم‌مصرف‌تر، و ارزان‌تر گشته‌اند. در زندگی‌های امروزی دیگر رایانه‌ها طبیعت دوم بسیاری از انسان‌ها هستند و زندگی بدون رایانه برایشان غیر قابل تصور است!

سخت‌افزار[ویرایش]

اصطلاح سخت‌افزار اشاره به اجزایی دارد که رایانه از آن‌ها ساخته می‌شود. اگر این اجزا را به دسته‌های مختلف تقسیم کنیم در ۵ گروه جای می‌گیرند:

  1. ورودی
  2. خروجی
  3. حافظه
  4. سی‌پی‌یو (CPU)
  5. سخت‌افزارهای ارتباطی

اگرچه گروه‌های که در بالا معرفی کردیم اصلی هستند ولی ۳ جز دیگر در رایانه وجود دارند که در گروه‌های بالا جای نمی‌گیرند:

  1. کیس
  2. پاور
  3. کارت‌های توسعه

کیس[ویرایش]

کیس (یا بدنه) برای این به کار می‌رود که اجزا ضروری رایانه را درون آن قرار دهند. کیس یک فضای بسته را فراهم می‌کند و سازماندهی اجزا را میسر می‌کند.

پاور[ویرایش]

واحد تامین قدرت (پاور) برای تامین برق مورد نیاز اجزای درون کیس است. پاور در این راه برق AC را به DC تبدیل می‌کند.

کارت‌های توسعه[ویرایش]

کارت‌های توسعه می‌توانند قابلیت خاصی را در سیستم ما ارتقا دهند مثلا یک کارت صوتی قابلیت صدا را در سیستم ایجاد می‌کد یا یک کارت گرافیک ویژگی‌های تصویری را به سیستم شما می‌افزاید.

ورودی/خروجی[ویرایش]

ورودی‌ها و خروجی‌ها اجزایی از رایانه هستند که کار دریافت داده‌ها و ارسال اطلاعات را انجام می‌دهند.

حافظه[ویرایش]

حافظه در رایانه را می‌توان به دو دسته حافظه کوتاه‌مدت و حافظه بلندمدت تقسیم‌بندی کرد. حاظه کوتاه‌مدت رایانه RAM نامیده می‌شود. حافظه بلندمدت می‌تواند داخلی یا خارجی باشد. از حافظه‌های خارجی می‌توان به دراوی سی‌دی و فلش مموری اشاره کرد.

سی‌پی‌یو[ویرایش]

سی‌پی‌یو (واحد پردازش مرکزی) با کمک برنامه‌هایی که در سیستم قرار دارد فرمان‌های دریافتی را پردازش می‌کند. سی‌پی‌یو قادر به انجام عملیات‌های ریاضی و منطقی است.

سخت‌افزارهای ارتباطی[ویرایش]

سخت‌افزارهای ارتباطی وقتی مفید هستند که بخواهیم به اینترنت متصل شویم یا با سایر کاربران در یک شبکه تبادل اطلاعات کنیم. از جمله این سخت‌افزارها عبارتند از: مودم، روتر و تقویت‌کننده‌های شبکه.

نرم‌افزار[ویرایش]

کاربران رایانه و حرفه‌ای‌ها[ویرایش]

رایانه‌ها بدون افرادی که با آن‌ها کار می‌کنند یعنی کاربران معمولی و حرفه‌ای هیچ هستند. کاربر معمولی به شخصی گفته می‌شود که برای کارهای معمولی از رایانه استفاده می‌کند. کارهای معمولی مثل خواندن ایمیل، بازی کردن، تایپ کردن، الخ. کاربران حرفه‌ای در زمینه برنامه‌نویسی رایانه‌ای، طراحی وب، مدیریت شبکه و مهندسی نرم‌افزار فعالیت می‌کنند. این‌ها کسانی هستند که سخت‌افزار طراحی می‌کنند، امنیت شبکه‌های کسب و کار را برقرار می‌کنند، نرم‌افزار را به گونه‌ای برنامه‌ریزی می‌کنند که ارتباط بین کاربر و سخت‌افزار بهبود یابد، آخرین و بزرگ‌ترین نرم‌افزار را توسعه می‌دهند تا کاربر عادی لذت ببرد.