پی‌اچ‌پی/کار با پایگاه داده

‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎

‎‏مقدمه‏‎	‎‏نحوه توسعه پی‌اچ‌پی‏‎	‎‏ساختار اولیه‏‎	‎‏انواع داده‏‎	‎‏متغیرها‏‎	‎‏ثابت‌ها‏‎
‎‏بانک اطلاعاتی‏‎	‎‏کار با پایگاه داده‏‎	‎‏جلسه‌ها‏‎	‎‏کار با فرم‌ها‏‎	‎‏توابع‏‎	‎‏کار با تاریخ و زمان‏‎

مقدمه

زبان برنامه‌نویسی پی‌اچ‌پی (PHP) یکی از پرکاربردترین زبان‌ها برای توسعه وب است که امکان اتصال و مدیریت پایگاه‌های داده مانند MySQL را فراهم می‌کند. MySQL یک سیستم مدیریت پایگاه داده رابطه‌ای (RDBMS) متن‌باز است که به دلیل سرعت، قابلیت اطمینان و انعطاف‌پذیری، در پروژه‌های وب بسیار محبوب است. این مقاله به توضیح مفاهیم پایه MySQL، اتصال به آن با PHP، اجرای کوئری‌ها و مدیریت داده‌ها می‌پردازد.

MySQL چیست؟

MySQL یک سیستم مدیریت پایگاه داده رابطه‌ای است که برای ذخیره، سازمان‌دهی و بازیابی داده‌ها به‌صورت کارآمد طراحی شده است. ویژگی‌های کلیدی MySQL عبارت‌اند از:متن‌باز و رایگان مناسب برای پروژه‌های کوچک و بزرگ ذخیره‌سازی داده‌ها در جداول شامل ستون‌ها و ردیف‌ها سرعت و عملکرد بالا پشتیبانی از زبان SQL استاندارد

ساختار پایگاه داده

داده‌ها در MySQL در قالب پایگاه داده (Database) ذخیره می‌شوند که شامل مجموعه‌ای از جداول (Tables) است. هر جدول از ستون‌ها (Columns) و ردیف‌ها (Rows) تشکیل شده است. به‌عنوان مثال، یک شرکت ممکن است جداول زیر را داشته باشد:کارمندان (Employees): شامل نام، نام خانوادگی، شماره کارمندی محصولات (Products): شامل نام محصول، قیمت، موجودی مشتریان (Customers): شامل نام مشتری، آدرس، شماره تماس سفارشات (Orders): شامل شماره سفارش، تاریخ، مشتری مرتبط

کوئری‌های پایگاه داده

کوئری (Query) درخواستی است که با زبان SQL برای بازیابی، درج، به‌روزرسانی یا حذف داده‌ها نوشته می‌شود. مثال:

SELECT LASTNAME FROM Employees;

این کوئری تمام مقادیر ستون LASTNAME را از جدول Employees بازیابی می‌کند.

انواع کوئری‌های SQL

• SELECT: انتخاب، بازیابی داده ها
• INSERT: افزودن داده‌های جدید
• UPDATE: به‌روزرسانی داده‌های موجود
• DELETE: حذف داده‌ها

پیش‌نیازها

برای کار با MySQL و PHP، نصب نرم‌افزارهای زیر ضروری است:

• وب‌سرور: مانند Apache یا NginxPHP: نسخه 7.4 یا بالاتر
• MySQL: سرور پایگاه داده
• ابزار مدیریت: مانند phpMyAdmin

نصب با WampServer

WampServer شامل Apache، PHP، MySQL و phpMyAdmin است.

مراحل نصب:

• دانلود WampServer از WampServer نصب با تنظیمات پیش‌فرض
• اجرای WampServer (آیکون سبز در نوار وظیفه)دسترسی به phpMyAdmin از طریق http://localhost/phpmyadmin
• ایجاد پایگاه داده جدید (مثلاً company_db) و ذخیره نام کاربری (معمولاً root) و رمز عبور (پیش‌فرض خالی)

اتصال به MySQL با PHP

اتصال به MySQL در PHP با دو روش انجام می‌شود:

• mysqli: افزونه بهبودیافته برای MySQL
• MySQLPDO: روش انعطاف‌پذیر برای پایگاه‌های داده مختلف.

اتصال با Mysqli

<?php
$servername = "localhost";
$username = "root";
$password = "";
$dbname = "company_db";

$conn = new mysqli($servername, $username, $password, $dbname);

if ($conn->connect_error) {
    die("اتصال ناموفق: " . $conn->connect_error);
}
echo "اتصال با موفقیت برقرار شد";
?>

اتصال با PDO

<?php
$servername = "localhost";
$username = "root";
$password = "";
$dbname = "company_db";

try {
    $conn = new PDO("mysql:host=$servername;dbname=$dbname", $username, $password);
    $conn->setAttribute(PDO::ATTR_ERRMODE, PDO::ERRMODE_EXCEPTION);
    echo "اتصال با موفقیت برقرار شد";
} catch(PDOException $e) {
    echo "اتصال ناموفق: " . $e->getMessage();
}
?>

مثال‌های کاربردی

فرض کنید جدول Employees با ساختار زیر وجود دارد:

CREATE TABLE Employees (
    id INT AUTO_INCREMENT PRIMARY KEY,
    firstname VARCHAR(50),
    lastname VARCHAR(50),
    email VARCHAR(100)
);

1. درج داده (INSERT)

<?php
$servername = "localhost";
$username = "root";
$password = "";
$dbname = "company_db";

$conn = new mysqli($servername, $username, $password, $dbname);

if ($conn->connect_error) {
    die("اتصال ناموفق: " . $conn->connect_error);
}

$sql = "INSERT INTO Employees (firstname, lastname, email) VALUES ('علی', 'محمدی', '...[at]example.com')";

if ($conn->query($sql) === TRUE) {
    echo "رکورد جدید با موفقیت اضافه شد";
} else {
    echo "خطا: " . $sql . "<br>" . $conn->error;
}

$conn->close();
?>

2. بازیابی داده (SELECT)

<?php
$servername = "localhost";
$username = "root";
$password = "";
$dbname = "company_db";

$conn = new mysqli($servername, $username, $password, $dbname);

if ($conn->connect_error) {
    die("اتصال ناموفق: " . $conn->connect_error);
}

$sql = "SELECT id, firstname, lastname, email FROM Employees";
$result = $conn->query($sql);

if ($result->num_rows > 0) {
    while($row = $result->fetch_assoc()) {
        echo "شناسه: " . $row["id"]. " - نام: " . $row["firstname"]. " " . $row["lastname"]. " - ایمیل: " . $row["email"]. "<br>";
    }
} else {
    echo "هیچ نتیجه‌ای یافت نشد";
}

$conn->close();
?>

3. به‌روزرسانی داده (UPDATE)

<?php
$servername = "localhost";
$username = "root";
$password = "";
$dbname = "company_db";

$conn = new mysqli($servername, $username, $password, $dbname);

if ($conn->connect_error) {
    die("اتصال ناموفق: " . $conn->connect_error);
}

$sql = "UPDATE Employees SET email='newemail[at]example.com' WHERE id=1";

if ($conn->query($sql) === TRUE) {
    echo "رکورد با موفقیت به‌روزرسانی شد";
} else {
    echo "خطا: " . $sql . "<br>" . $conn->error;
}

$conn->close();
?>

4. حذف داده (DELETE)

<?php
$servername = "localhost";
$username = "root";
$password = "";
$dbname = "company_db";

$conn = new mysqli($servername, $username, $password, $dbname);

if ($conn->connect_error) {
    die("اتصال ناموفق: " . $conn->connect_error);
}

$sql = "DELETE FROM Employees WHERE id=1";

if ($conn->query($sql) === TRUE) {
    echo "رکورد با موفقیت حذف شد";
} else {
    echo "خطا: " . $sql . "<br>" . $conn->error;
}

$conn->close();
?>

نکات امنیتی

• جلوگیری از تزریق SQL:

استفاده از Prepared Statements برای امنیت بیشتر:

<?php
$servername = "localhost";
$username = "root";
$password = "";
$dbname = "company_db";

try {
    $conn = new PDO("mysql:host=$servername;dbname=$dbname", $username, $password);
    $conn->setAttribute(PDO::ATTR_ERRMODE, PDO::ERRMODE_EXCEPTION);
    
    $stmt = $conn->prepare("INSERT INTO Employees (firstname, lastname, email) VALUES (:firstname, :lastname, :email)");
    $stmt->bindParam(':firstname', $firstname);
    $stmt->bindParam(':lastname', $lastname);
    $stmt->bindParam(':email', $email);
    
    $firstname = "سارا";
    $lastname = "احمدی";
    $email = "sara[at]example.com";
    $stmt->execute();
    
    echo "رکورد جدید با موفقیت اضافه شد";
} catch(PDOException $e) {
    echo "خطا: " . $e->getMessage();
}
?>

• مدیریت خطاها: بررسی خطاهای اتصال و کوئریرمزگذاری رمز عبور: ذخیره رمز عبور در فایل‌های تنظیمات جداگانه (مانند config.php)

جمع‌بندی

اتصال PHP به MySQL برای توسعه وب حیاتی است. با ابزارهایی مانند WampServer و phpMyAdmin و رعایت نکات امنیتی، می‌توان برنامه‌های وب ایمن و کارآمد ساخت.